Nét đặc sắc trong lễ hội mùa xuân

Múa Sư Tử Mèo thường được biểu diễn trong lễ hội Lồng Tồng – lễ hội xuống đồng diễn ra vào tháng Giêng âm lịch hằng năm. Đây là một trong những lễ hội cổ truyền lớn nhất của đồng bào dân tộc Tày – Nùng ở miền Bắc Việt Nam.

Trong các buổi trình diễn, điệu múa Sư Tử Mèo được kết hợp cùng các bài múa võ cổ truyền như múa kiếm, múa dao nhọn, múa đoản đao (pàn tao), múa gậy… cùng âm thanh rộn ràng của trống, chiêng, chũm chọe đực – cái. Tất cả hòa quyện tạo nên bầu không khí sôi động, vui tươi, mở đầu cho một năm mới an khang, thịnh vượng.

(Nguồn ảnh: Tác giả)

Biểu tượng của sự thịnh vượng và bình an

Theo quan niệm của người Nùng, Sư Tử là linh vật tượng trưng cho sức mạnh, sự thịnh vượng và sung túc. Họ tin rằng, nơi nào Sư Tử đi qua, nơi đó sẽ có mùa màng bội thu, cây cối tốt tươi, người dân ấm no hạnh phúc.

Sau khi kết thúc phần múa tại cánh đồng trong lễ hội, người dân thường mời đội múa Sư Tử vào từng nhà để múa lấy may. Họ quan niệm rằng Sư Tử vào nhà sẽ xua đuổi tà ma, bệnh tật, dịch bệnh, mang đến bình an, may mắn và sung túc cho gia chủ – thể hiện niềm tin và khát vọng về một năm mới tốt lành.

🎨 Tinh xảo trong nghệ thuật chế tác đầu Sư Tử Mèo

Để tạo ra một chiếc đầu Sư Tử Mèo hoàn chỉnh, người nghệ nhân phải trải qua nhiều công đoạn tỉ mỉ và công phu.

• Phần khuôn đầu được đan bằng tre, cố định bằng dây thép chắc chắn.
• Sau đó, phủ 2–3 lớp giấy báo được dán bằng hồ làm từ bột sắn để tăng độ bền.
• Khi lớp giấy khô, nghệ nhân tiến hành sơn phủ và trang trí với các màu sắc rực rỡ như đỏ, vàng, đen, trắng, xanh đậm… tạo nên hình dáng sinh động với mắt, răng, sừng và mũi nổi bật.
• Phần thân được may bằng vải dài, kèm tua rua màu xanh – màu sắc tượng trưng cho thiên nhiên, cây cỏ và sự hòa hợp với môi trường.

Theo quan niệm của người Nùng, màu xanh mang ý nghĩa bình an, may mắn và hy vọng. Những tua rua không chỉ mang tính thẩm mỹ mà còn thể hiện sự khéo léo, tinh tế và tay nghề thủ công truyền thống của người dân nơi đây.

Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Với những giá trị nghệ thuật và tinh thần đặc biệt, nghệ thuật múa Sư Tử Mèo của người Nùng Lạng Sơn đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia vào ngày 08/5/2017.

Ngày nay, múa Sư Tử Mèo không chỉ là biểu tượng văn hóa gắn liền với đời sống tâm linh của người Nùng, mà còn là sợi dây kết nối giữa các thế hệ, góp phần giữ gìn và lan tỏa bản sắc dân tộc. Điệu múa cũng trở thành điểm nhấn thu hút du khách trong mỗi dịp lễ hội, mang đến cho người xem những trải nghiệm đặc sắc về nghệ thuật dân gian vùng cao Việt Nam.

Tác giả: Mã Thị Kim Liên – Lớp CD22LH1, Khoa Du lịch - Khách sạn, Trường Cao đẳng Công nghệ Thủ Đức

Nguồn ảnh: Tác giả